Ai đã từng sinh ra và lớn lên ở vùng sông nước Cửu Long thì khó có thể nói là không biết NƯỚC MẮM ĐỒNG. Người thích thì nói là thơm, còn không thích thì cho là hôi thúi.
Thật vậy- Mùi vị đặt trưng này không làm cho người ta quên khi xa quê. Mấy hôm trước có người bà con đến thăm,món quà quê mộc mạc làm tôi nao lòng là chai nước mắm đồng.
Thời điểm này trong năm là mùa nước nổi- Bí đao nhớ lắm vùng đất Cù lao ven sông-nơi mà Bí được sinh ra và lớn lên- cái xóm chài nghèo cách đó vài trăm mét ,lúc nào cũng nhộn nhịp ghe thuyền chài lưới,cá tôm...Và thời gian này là Bí thường ủ nước mắm-bằng cá linh-một loại cá chỉ có vào mùa nước nổi và rất ngọt thịt. Mấy cái khạp da bò được để dài theo vách nhà phía có nắng chiếu- như vậy thì nước mắm mới ngon-ủ càng lâu càng ngon-năm trước ủ,năm sau mới nấu- Độ đạm thì không phải chê rồi.Hồi đó Bí thường nấu cho cả nhà mình và nhà các Cậu Dì dùng luôn. Hình như là cái tiềm thức đó còn ám ảnh Bí nên khi về sống ở khu BR rồi mà khi thấy có ai bỏ khạp da bò (còn gọi là lu) thì Bí đều giử lại- giờ thì có 4 cái lu rồi.
Bí Đao ước ao là khi nao thuận tiện sẽ tự dung nước mắm của mình tự ủ-tự nấu lấy.Ngày nay có nhiều nhà máy sản xuất nước mắm-nhưng mùi vị thì dường như là mùi của hóa chất mà thôi.Bí những tưởng là ở SG này it ai còn nhớ nước mắm đồng-không ngờ là vẫn còn có người thích nó thật sự-Số là mấy ngày trước có nhóm người vét rạch trước nhà Bí-Biệt khu BR giờ có con rạch thong thoáng trước nhà-Thấy được lợi ích mà nhóm người này mang lại cho dân khu này -và cho cả Vợ Chồng Bí nữa nên mạo muội nấu đãi họ bữa cơm -tình cờ Bí nhắc đến nước mắm đồng- thì họ yêu cầu ngay- rau vườn cấm nước mắm đồng,chỉ đơn giản vậy thôi mà nồi cơm ăn hết sạch.
Khi nghỉ về Miền quê ấy-nhiều chuyện làm Bí xót xa quá-nhưng có một đều đơn giản thấm đậm tình quê làm Bí nhớ nhung-Nước mắm đồng.